Damat kahvesi isteme törenlerinde hazırlanan ve törenin vazgeçilmez parçası olan içecektir. İsteme törenlerinde damatlara tuzlu kahve içirilmesi ve bu geleneğin uzun yıllardır devam etmesi damat kahvesinin önemini arttırmıştır. Damat kahvesinin isteme töreni nişan merasimi gibi özel günlerde hazırlandığı bilinir. Gelin adayı tarafından hazırlanılan kahve damada ikram edilir. Günümüzde damat kahvesinin içerisine tuz, bal gibi farklı ürünler katıldığı görülebilir.
Damat kahvesinin içerisine tuz eklenmesi geçmiş dönemlerde farklı şekilde adlandırılırken günümüzde gelenek halini almıştır. Geçmiş dönemlerde çiftlerin birbirini görmesi mümkün olmadığından gelin adayı isteme töreni sırasında damadı görmekteydi. Damadı beğenmeyen gelin adayı kahveyi tuzlu yaparak damatta gönlünün olmadığını damat ve ailesine bildirirdi. Damat kahvesinin tuzlu olduğunu gören damat ve ailesi kız isteme törenine başlamadan evden ayrılırdı. Damat kahvesi ile ilgili bir diğer hikaye ise damadın geline olan değerini ölçebilmek için tuzlu kahve yapılmasıdır. Yapılan tuzlu kahveyi damat herhangi bir sorun çıkarmadan içerse damadın gelini mutlu etmek için elinden gelen her şeyi yapacağına inanılır. Bu nedenle tuzlu kahve içen damatların kahveyi bir iki yudumda bitirmesi ve kahve ile ilgili herhangi bir olumsuz bir yorum yapmaması gerekir.
Damat kahvesi hazırlamak isteyen kişiler bu kahvenin nasıl olacağını ve içerisine ne konulması gerektiğini merak ederler. Geçmişten gelen geleneklere uymak isteyen gelin adayları kahveyi hazırlarken içerisine tuz koyabilirler. Günümüzde tuzun yanı sıra kahve içerisine acı biber veya bal ekleyen kişiler de görülür. Kahve hazırlarken konulacak ürünler de aşırıya kaçmamak gerekir.
Damat kahvesinin hazırlanabilmesi için 1 tatlı kaşığı Türk kahvesine ve bir fincan suya ihtiyaç vardır. Kahve ve su cezve içerisine alınarak bir çay kaşığı kadar şeker eklenir. Kahveye tuz koymak isteyen kişiler bu noktada bir çay kaşığı tuz da ekleyebilir. Karışım kaynayana kadar karıştırılır ve kaynamaya başladığı anda ocaktan alınır. Ocaktan alınan kahvenin köpüğü bardağa aktarılır ve cezve tekrar ocağa konularak köpük oluşması beklenir. Cezveyi ikinci defa ocağa koyan kişilerin kaynatmadan sadece köpük oluştuğunda kahveyi alması gerekir. Cezvedeki kahvenin yavaşça fincan içerisine dökülmesi gerekir. Fincanı tepsi içerisine yerleştirilen gelinler yanına mutlaka bir bardak su ve damadın ağzı tatlansın diye lokum ya da çikolata koymalıdır.
Damada kahve özel bir günde yapılacağından kahvenin konulacağı tepsinin özenle seçilmesi gerekir. Damadın kahvesinin ve suyunun konulacağı tepsinin mutlaka süslü olması gerekir. Kısacası damada kahve sunumu yapılacak tepsinin o güne özel olarak seçilmesi ve damada gösterilen değerin bu şekilde belirtilmesi gerekir. Ayrıca damat kahvesinin diğer tepsilerden farklı şekilde seçilmesi de damadın kendi kahvesini daha kolay şekilde bulmasını sağlar. Damat kahvesinin sunulacağı tepsi içerisine bir bardak su ve Türk lokumu da konulmalıdır. Türk lokumu yemeyi sevmeyen damatlar için çikolata veya tatlı başka ürünler de konulabilir.
Damat kahvesi hazırlarken tuzlu kahve yapmak istemeyen kişiler kahveyi sadece şekerle yapabilirler. Hem kahve tuzlu olmasın hem de damadın geline verdiği değer anlaşılsın isteyen kişiler ise kahveye olduğundan daha şekerli yapar. Kahvenin olduğundan şekerli olması da içimini zorlaştırır ancak tuz kadar kötü bir tat oluşmaz. Damat kahvesinin hazırlanması sırasında damadın damak tadı göz önünde bulundurularak kahve seçimi yapılabilir. Türk kahvesi sevmeyen damatlar için dibek veya menengiç gibi kahveler damat kahvesinde tercih edilebilir. Damat kahvesinin daha lezzetli olmasını isteyen kişiler ise taze çekilmiş Türk kahvesi veya diğer kahve türlerini almalıdır. Bu sayede çiftlerin en özel gününün daha lezzetli hale getirilmesi sağlanır.
Sık Sorulan Sorular
Damat kahvesi ne zaman ikram edilir?
Damat kahvesi, genellikle düğün merasimi sonrasında gelinin ailesi tarafından damada ikram edilir. Bu, gelin ile damat arasındaki hoşgörü ve karşılıklı sevgi ve saygıyı simgeler.
Damat kahvesi ikramı neden önemlidir?
Damat kahvesi ikramı, gelinin ailesinin damada hoş geldin demesi ve evlatlarının mutluluğunu paylaşması anlamına gelir. Aynı zamanda, bu geleneksel jest, aileler arasında dostluğun ve iyi niyetin bir ifadesidir.
